De wonderen zijn de wereld nog niet uit: diep respect voor de specialisten die na meer dan 130 jaar aan bouwwerkzaamheden de Sagrada Família met elkaar vergund hebben gekregen.

Loesje weer gelijk

Uiteraard is het Catalaanse omgevingsrecht anders dan in Nederland. Maar dan nog. In geen enkel ontwikkeld land zal een gigantisch gebouw waar jaarlijks miljoenen mensen komen vergunningvrij zijn. Veel te riskant om niet te reguleren. Als iets niet vergunningvrij is, blijven er strikt juridisch gezien maar twee mogelijkheden: vergunnen of handhaven. Als het niet vergund kan worden, zal het afgebroken moeten worden. Voor een vergunningaanvraag voor de Sagrada Família in Barcelona en de toetsing daarvan zul je even nodig hebben. Maar geen ruim 130 jaar. Het nieuws dat de Sagrada Família alsnog een bouwvergunning gekregen heeft, doet ons dan ook met een brede glimlach denken aan een uitspraak van Loesje:

“zo, dat waren de regels, dan gaan we nu over de realiteit”.

Praktisch interpreteren

Wat die realiteit is? Dat ‘regels zijn regels’ makkelijker gezegd dan gedaan is. Ook in het omgevingsrecht. Zelfs regels die glashelder lijken te zijn, blijken in de praktijk nog vrijwel niet te beantwoorden vragen op te kunnen roepen. Een hoogtemaat van 1 meter voor een schutting in de voortuin is moeilijk op meerdere manieren te interpreteren, toch? Totdat je je af gaat vragen hoe die hoogte gemeten moet worden. Vanaf het huidige maaiveld? Of het oorspronkelijk aangelegd terrein? Of is het peil op nog weer een andere manier gedefinieerd in het bestemmingsplan? Blijkt die definitie in het bestemmingsplan niet geschikt te zijn op de specifieke situatie en weet niemand dus hoe de hoogte in dit concrete geval gemeten moet worden. En dan is een schuttinghoogte van maximaal 1 meter nog een simpele regel die ook echt bedoeld is voor het regelen van schuttingen in voortuinen. Zelfs daar moeten toetsende ambtenaren soms al ‘praktisch interpreteren’ omdat de regels nu eenmaal niet duidelijk zijn. Kun je nagaan met wat voor vragen ze zich bezig hebben moeten houden bij de Sagrada Família.

Deskundigheid loont

De Sagrada Família is een geval apart. Alles heeft gigantische proporties. Er wordt bijvoorbeeld niet minder dan 36 miljoen euro betaald voor de vergunning. De twee jaar aan onderhandelingen over de bouwvergunning, zijn opvallend genoeg dan weer alleen alles behalve gigantisch. Een eenvoudige dakkapel is – als de gegevens goed zijn aangeleverd – zo vergund. Maar twee jaar is bijvoorbeeld al zo voorbij wanneer er afgeweken moet worden van het bestemmingsplan voor een wat minder  voorkomend project zoals een zonnepark. Deskundigheid heeft een prijskaartje, maar betaalt zich in dat soort situaties wel echt dubbel en dwars uit. Dan is een beslissing vanuit de toetsende instantie over de interpretatie van regels geen voldongen feit meer. Dan spreek je namelijk de taal van de toetsende ambtenaar, weet je met welke regels hij of zij te maken heeft en kun je dus samen gericht aftasten wat gelet op de bedoeling achter de regels wel en niet mogelijk is in een concreet geval. Vergunningspecialisten bij de aanvrager en de toetsende instantie kunnen afspraken met elkaar maken waardoor zelfs een uniek geval als de Sagrada Família na meer dan 130 jaar vergund kan worden. Diep respect dus voor de Catalaanse vergunningspecialisten die dit monnikenwerk met elkaar hebben weten te voltooien.

Bron: NOS.nl